Op 4 oktober van dit jaar bezocht paus Benedictus XVI de mariale bedevaartplaats Loreto, nabij de Italiaanse kuststad Ancona. Hij droeg er, in aanwezigheid van een 10.000-tal gelovigen, een pontificale Eucharistieviering op. Met zijn bezoek, aan de vooravond van het ‘Jaar van het Geloof’ en van de bisschoppensynode naar aanleiding van de vijftigste verjaardag van de opening van het Tweede Vaticaans Concilie (11 oktober 1962), plaatste Benedictus zich nadrukkelijk in de voetsporen van zijn voorganger, paus Johannes XXIII. Dag op dag, precies vijftig jaar eerder, deed Johannes XXIII eveneens het Mariaheiligdom aan, om er de voorspraak van Maria voor het welslagen van het concilie af te smeken. In zijn homilie van 4 oktober stelde paus Benedictus dat ook hij naar het heiligdom in Loreto was gekomen om het ‘Jaar van het Geloof’ en de bisschoppensynode van oktober 2012 met als thema ‘Nieuwe evangelisatie voor het overdragen van het christelijk geloof’ aan Maria toe te vertrouwen.
Paus Johannes XXIII vertrouwde het Tweede Vaticaans Concilie toe aan de moeder van Christus. Ook paus Benedictus plaatst het ‘Jaar van het Geloof’ in handen van Maria. Is zij toch het toonbeeld van wat gelovig zijn betekent, zij die, zoals de Schrift ons leert, geen beperkingen stelde aan de manier waarop God in haar leven werkzaam was en die, zonder te weten wat de consequenties van haar antwoord zouden zijn, haar ja-woord gaf aan de Heer.
Op 8 december 2012, het feest van Maria Onbevlekt Ontvangen, zal ik in de Antwerpse Onze-Lieve-Vrouwekathedraal de priesterwijding ontvangen. Ons bisdom krijgt er dus een priester bij. Tegen de achtergrond van de roepingencrisis, waarvan de gevolgen in onze plaatselijke kerk steeds sterker voelbaar zijn, mag dit gebeuren hopelijk een lichtpuntje betekenen. Het is alles behalve een toeval dat deze plechtigheid op deze bewuste dag in de jaarkrans van Mariafeesten valt. Dat de Moeder van Christus tijdens dit ‘Jaar van het Geloof’ een bijzondere plaats toebedeeld krijgt, daar werd inleidend naar verwezen. Op haar bijzondere rol in het geloofsleven van de Kerk staan dit jaar de schijnwerpers gericht.
Maria is bovendien van uitzonderlijke betekenis voor de Antwerpse kerk. Zij is patrones van onze kathedraal, van het bisdom en van de stad. Vergeten we niet te vermelden dat op 8 december 1961 met de pauselijke bul Christi Ecclesia het bisdom Antwerpen werd heropgericht - we mochten vorig jaar de vijftigste verjaardag van deze gebeurtenis vieren met een liturgische uitvoering van de Mariavespers van Claudio Monteverdi in de kathedraal. Is het bovendien een toeval dat het laatste grote concilie dat we dit jaar op bijzondere wijze gedenken en vieren en dat, zoals aangehaald, aan de heilige Maagd werd toegewijd, op het feest van Maria Onbevlekt Ontvangen werd gesloten? In zijn homilie van 8 december 1965 bij de afsluiting van het Tweede Vaticaans Concilie noemde paus Paulus VI “de schoonheid van de onbevlekte maagd Maria” een “bron van inspiratie, aanmoediging en vertrouwen.”
Een ander feit dat mede een rol heeft gespeeld bij de keuze van mijn wijdingsdatum is mijn lidmaatschap van de Derde Orde van de Karmel. Sinds een aantal jaar komen we maandelijks met een vier-, vijftal mensen samen om ons te verdiepen in de karmelspiritualiteit. Gebed neemt een belangrijke plaats in bij deze bijeenkomsten, ook de geestelijke lezing van teksten van grote mystici uit de karmeltraditie. Tenslotte denken we na over de manier waarop we als Derde Ordeling aan ons apostolaat vorm kunnen geven. Naast Elia, de profeet uit het Oude Testament, is Maria een belangrijke figuur in de Karmel. Beiden vormen ze de fundamenten waarop de gehele karmeltraditie is gebouwd.
En tenslotte, een laatste reden waarom ik mijn priesterwijding heb willen laten samenvallen met een belangrijk Mariafeest: aangezien ik geboren ben in de maand mei, hebben mijn ouders mij met de keuze van mijn tweede voornaam ook aan de Heilige Maagd toegewijd. De keuze voor 8 december als dag van mijn priesterwijding ligt dus enigszins voor de hand. Vanwege de plaats die Maria in het leven en de traditie van de Kerk (en in het bijzonder in die van ons bisdom), en in mijn persoonlijke spirituele weg inneemt, wil ik dan ook mijn priesterschap aan de beschermende zorg van de Heilige Maagd toevertrouwen. De ogen gericht op de moeder van de Heer, zonder weliswaar de vergissing te begaan haar de eer te geven die haar zoon toekomt. We mogen het niet zo ver drijven dat zij ons uiteindelijk het zicht op Christus zou kunnen belemmeren. Integendeel, zij richt onze blik verder naar haar zoon. We hebben Maria nodig om Jezus helemaal te begrijpen. Jezus zelf heeft ons aan de zorg van Maria toevertrouwd: “Vrouw, ziedaar uw zoon” (Joh 19,26). En andersom: Maria verwijst haar kinderen door naar Jezus. Ze houdt hen niet voor zichzelf: “Doe maar wat Hij u zeggen zal” (Joh 2,5).
Als thema voor de priesterwijding koos ik voor het vers uit het Lucasevangelie: “Mij geschiede naar uw woord” (Lc 1,38). Het is ontleend aan de Evangelielezing van het feest van Maria Onbevlekt Ontvangen. We kennen dit vers uit het angelus: “Zie de dienstmaagd des Heren. Mij geschiede naar uw woord.” Het is wat Maria antwoordt op de boodschap die haar van Godswege via de engel wordt gebracht: “Zie, gij zult zwanger worden en een zoon ter wereld brengen en gij moet Hem de naam Jezus geven. Hij zal Zoon van Allerhoogste genoemd worden. De heilige Geest zal over u komen en de kracht van Allerhoogste zal u overschaduwen.” Maria mag dan wel schrikken van Gods woord, wanneer het haar door de engel wordt ‘geboodschapt’. Spoedig geeft zij echter haar onvoorwaardelijke ja-woord. Met haar antwoord aan de engel levert Maria zich totaal over aan God. Zij laat zichzelf helemaal los. En haar ja-woord maakt haar immens gelukkig. Wat dan volgt is het wonder van Gods menswording: het woord wordt vlees.
 |
| Antonello da Messina: L'Annunciata |
Het beeld van de boodschap van de engel aan Maria is van toepassing op één ieders roepingsverhaal, ook op het mijne. Op verschillende momenten in mijn leven weerklonk Gods roepstem en toen ik uiteindelijk in het voorjaar van 2006 hieraan gehoor gaf – zonder duidelijk te kunnen overzien waar me dit ja-woord zou brengen – overvielen ook mij gevoelens van intens geluk. Het betekende de start van een wonderlijk verhaal waarvan we op 8 december de bekroning zullen vieren.
Op 8 december viert de Kerk het feest van Maria Onbevlekt Ontvangen. Veel mensen verwarren Maria’s Onbevlekte Ontvangenis met de maagdelijke geboorte van Jezus. Maria is niet maagdelijk geboren, maar wel als een normaal kind uit het huwelijk van Joachim en Anna. ‘Onbevlekt ontvangen’ wil zeggen dat God haar vanaf de eerste ogenblikken van haar bestaan heeft gevrijwaard van alle kwaad (in het bijzonder van de erfzonde). God heeft Maria immers uitverkoren om de moeder te zijn van de Verlosser. Vanwege deze verheven taak was Maria door God begenadigd, vanaf haar ontvangenis verlost.
Lang voordat paus Pius IX de onbevlekte ontvangenis van Maria als dogma in 1854 afkondigde, was de kerk zich van dit geloofsprincipe bewust en werd het feest al gevierd. Reeds door de kerkvaders werd de moeder van God als volkomen heilig en vrij van elke zondesmet beleden.
 |
| B.E. Murillo: Inmaculada Concepcion |
“Een stuk uit onze droefheid is ons kort geheugen, onze kortzichtigheid. Wij vergeten dat, lang voor wij iets deden, God ons reeds alles heeft gegeven. Hij gaf ons leven en bestaan: zonder ons. Hij is ons altijd voor. Maar wij menen dat wij alles zelf moeten opbouwen, van de grond af; en dat maakt ons overbezorgd en ongerust. Wij zijn de vreugde kwijt. Door te denken dat we alles toch zelf moeten doen, sterft de vreugde in ons af; ze wordt verteerd door de koorts van oververhit verantwoordelijkheidsgevoel. En als ons zwoegen dan lukt, worden we vaak euforisch, fier. Maar als we falen ontvalt ons alle moed en vaak zijn we niet te troosten.
Zo is Maria niet: ze is noch euforisch noch ontmoedigd; in haar is enkel vreugde en dankbaarheid. Ze weet goed dat niets in haar door haar zelf is bewerkt: al wat ze heeft of is, komt uit Gods hand, het is louter genade. Nog voor ze het eerst bewoog in de schoot van haar moeder, was God al lang in haar met al zijn genade. Hij schiep haar om haar meteen te verlossen; Hij heeft haar van tevoren al bevrijd van elk mogelijk ‘neen’. Daarom is zij vol vreugde. Omdat ze leeft van dit besef: ‘God is mij altijd in alles vóór geweest’. Dit is het wat de Kerk bedoelt met Maria’s Onbevlekte Ontvangenis.” (“Verheug u Maria. Een woord bij … Kerstmis 1985”)
“God heeft het eerste woord”, zo klinkt het in het gelijknamige lied. Laten we in dit ‘Jaar van het Geloof’ met Maria antwoorden: “Mij geschiede naar uw woord.”
Op zaterdag 8 december 2012 zal ik door Mgr. Johan Bonny, Bisschop van Antwerpen, in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal tot priester worden gewijd. De Eucharistieviering begint om 10.30 uur. Iedereen is welkom om mee te vieren.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten