zaterdag 19 september 2015

"Wie een kind als dit opneemt in mijn Naam neemt Mij op..."

Homilie bij de 25ste zondag door het jaar B (Marcus 9,30-37)

Elke oorlog bereikt op een bepaald moment zijn keerpunt. Wanneer men zegt: “Zo kan het niet verder… we moeten de krachten bundelen om eindelijk tot een oplossing te komen…” Men hoort wel eens zeggen dat de oorlog in het Midden-Oosten, in Syrië en Irak zijn keerpunt heeft bereikt. En waardoor? Niet door meer wapens, niet door meer bombardementen. Neen, het keerpunt is er gekomen, sinds het beeld van de kleine Aylan, die dood op het strand van Bodrum aanspoelde, op éénieders netvlies gebrand staat. Een klein, weerloos kind, amper drie jaar, dat nooit iets anders heeft gekend dan oorlog en vluchten. Het beeld van dat kleine kind op het strand heeft de harten van velen wereldwijd geraakt en lijkt de zoektocht naar vrede in Syrië en Irak in een stroomversnelling te brengen.

Jezus stelt in het Evangelie van vandaag de mentaliteit van de leerlingen aan de kaak: zij twisten over de vraag wie van hen de grootste is. Vaak zijn wij niet veel anders dan de leerlingen. Hoe dikwijls vragen wij ons niet af wie van ons de eerste, de sterkste, de beste, de slimste of de knapste is? Zulke discussies leggen de kiem voor heel wat onheil, zowel op het dagdagelijkse niveau van het leven als op dat van het wereldtoneel. Zoals Jakobus het vandaag in de tweede lezing betuigt: “waar naijver en eerzucht heersen, daar treft men ook onrust aan en allerlei minderwaardige praktijken.”

Tegenover de wedijver om de eerste en de grootste te zijn komt Jezus met een ontnuchterend antwoord. “Wilt gij de eersten zijn”, zegt Jezus, “dan moet gij de laatste wezen. Wilt gij groot zijn? Maak u dan heel klein. Wilt gij meesters zijn? Wordt dan dienaars!” Al klinkt dit allemaal erg paradoxaal; Jezus is deze weg van dienaar ook werkelijk gegaan, tot en met de uiterste consequentie daarvan… tot de dood op het kruis.

De twistgesprekken van de leerlingen spelen zich af tegen de achtergrond van de verschillende lijdensvoorspellingen die Jezus doet: dat Hij zal worden overgeleverd en ter dood gebracht. Bovendien zal de weg voortaan in een rechte lijn verder gaan, naar Jeruzalem, Jezus’ lijden en dood tegemoet. Jezus’ woorden zijn aan de leerlingen kennelijk voorbij gegaan. Ze begrijpen blijkbaar de paradox niet dat grootsheid en kracht juist bestaat in kleinheid, in kwetsbaarheid en zwakheid.

Paulus schreef in gelijke bewoordingen over de kracht van het kruis, over de sterkte van wat op het eerste gezicht een mislukking leek: “wij verkondigen een gekruisigde Christus, voor Joden aanstootgevend en voor heidenen dwaas. Maar”, schrijft Paulus, “wat in de ogen van de wereld zwak is, heeft God uitgekozen om de sterken te beschamen.” En Jezus is deze weg van het kruis ten einde toe gegaan.

Vraag is: vanuit welke kracht is Hij die weg gegaan? Op deze vraag is er één duidelijk antwoord: vanuit de kracht van Gods oneindige liefde.

In een wondermooie preek op de Wereldjongerendagen in Keulen vergeleek paus Benedictus Jezus’ liefde tot de dood aan het kruis met een kernsplitsing. Die explosie – te midden van de dood – heeft het sterven vernietigd. Het is de overwinning van de liefde op de haat, de overwinning van de liefde op de dood. En het is enkel vanuit deze innerlijke explosie van het goede, van de liefde, dat het kwade kan overwonnen worden, dat een omvorming van onze wereld ten goede mogelijk is, aldus paus Benedictus.

Wat het Evangelie ons vandaag wil leren is dat wij onze wereld niet kunnen omvormen tot een rijk van vrede door macht, door de wet van de sterkste, door aanzien of geweld. Duurzame vrede is enkel mogelijk via de weg van de kleinheid, de dienstbaarheid, een weg die voor velen een zwakke weg lijkt, maar die als enige uiting geeft aan Gods oneindige liefde. En het is enkel die liefde die de harten van mensen kan raken en omvormen, en zo ook de wereld kan omvormen… Mensen met een verdeeld hart zaaien ook verdeeldheid, zoals we vandaag bij Jakobus horen. Maar wanneer mensen bij God in de leerschool van de liefde en de dienstbaarheid gaan en tot Hem bidden, worden zij zuiveren van hart en bewerkers van vrede.

Op 21 september begint de internationale Vredesweek. Bidden wij dat de Evangelische boodschap van liefde en dienstbaarheid de harten mag raken en ons aanzetten tot vergeving en vrede.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten