Homilie bij de 25ste zondag door het jaar B (Marcus 9,30-37)
Elke oorlog bereikt op een bepaald moment
zijn keerpunt. Wanneer men zegt: “Zo kan het niet verder…
we moeten de krachten bundelen om eindelijk tot een oplossing te komen…” Men hoort wel eens zeggen dat de oorlog in
het Midden-Oosten, in Syrië en Irak zijn keerpunt heeft bereikt. En waardoor? Niet door meer wapens, niet
door meer bombardementen. Neen, het keerpunt is er gekomen, sinds het
beeld van de kleine Aylan, die dood op het strand van Bodrum aanspoelde, op
éénieders netvlies gebrand staat. Een klein, weerloos kind, amper drie jaar, dat
nooit iets anders heeft gekend dan oorlog en vluchten. Het beeld van dat kleine kind op het strand
heeft de harten van velen wereldwijd geraakt en lijkt de zoektocht naar vrede
in Syrië en Irak in een stroomversnelling te brengen.
Jezus stelt in het Evangelie van vandaag de
mentaliteit van de leerlingen aan de kaak: zij twisten over de vraag wie van
hen de grootste is. Vaak zijn wij niet veel anders dan de
leerlingen. Hoe dikwijls vragen wij ons niet af wie van
ons de eerste, de sterkste, de beste, de slimste of de knapste is? Zulke discussies leggen de kiem voor heel
wat onheil, zowel op het dagdagelijkse niveau van het leven als op dat van het
wereldtoneel. Zoals Jakobus het vandaag in de tweede
lezing betuigt: “waar naijver en eerzucht
heersen, daar treft men ook onrust aan en allerlei minderwaardige praktijken.”
Tegenover de wedijver om de eerste en de
grootste te zijn komt Jezus met een ontnuchterend antwoord. “Wilt gij de eersten zijn”, zegt Jezus, “dan
moet gij de laatste wezen. Wilt gij groot zijn? Maak u dan heel klein. Wilt gij
meesters zijn? Wordt dan dienaars!” Al klinkt dit allemaal erg paradoxaal; Jezus
is deze weg van dienaar ook werkelijk gegaan, tot en met de uiterste
consequentie daarvan… tot de dood op het kruis.
De twistgesprekken van de leerlingen spelen
zich af tegen de achtergrond van de verschillende lijdensvoorspellingen die
Jezus doet: dat Hij zal worden overgeleverd en ter dood gebracht. Bovendien zal de weg voortaan in een rechte
lijn verder gaan, naar Jeruzalem, Jezus’ lijden en dood tegemoet. Jezus’ woorden zijn aan de leerlingen
kennelijk voorbij gegaan. Ze begrijpen blijkbaar de paradox niet dat
grootsheid en kracht juist bestaat in kleinheid, in kwetsbaarheid en zwakheid.
Paulus schreef in gelijke bewoordingen over
de kracht van het kruis, over de sterkte van wat op het eerste gezicht een
mislukking leek: “wij verkondigen een
gekruisigde Christus, voor Joden aanstootgevend en voor heidenen dwaas. Maar”,
schrijft Paulus, “wat in de ogen van de
wereld zwak is, heeft God uitgekozen om de sterken te beschamen.” En Jezus is deze weg van het kruis ten einde
toe gegaan.
Vraag is: vanuit welke kracht is Hij die weg
gegaan? Op deze vraag is er één duidelijk antwoord:
vanuit de kracht van Gods oneindige liefde.
In een wondermooie preek op de
Wereldjongerendagen in Keulen vergeleek paus Benedictus Jezus’ liefde tot de
dood aan het kruis met een kernsplitsing. Die explosie – te midden van de dood – heeft
het sterven vernietigd. Het is de overwinning van de liefde op de
haat, de overwinning van de liefde op de dood. En het is enkel vanuit deze innerlijke
explosie van het goede, van de liefde, dat het kwade kan overwonnen worden, dat
een omvorming van onze wereld ten goede mogelijk is, aldus paus Benedictus.
Wat het Evangelie ons vandaag wil leren is
dat wij onze wereld niet kunnen omvormen tot een rijk van vrede door macht, door
de wet van de sterkste, door aanzien of geweld. Duurzame vrede is enkel mogelijk via de weg van
de kleinheid, de dienstbaarheid, een weg die voor velen een zwakke weg lijkt,
maar die als enige uiting geeft aan Gods oneindige liefde. En het is enkel die liefde die de harten van
mensen kan raken en omvormen, en zo ook de wereld kan omvormen… Mensen met een verdeeld hart zaaien ook
verdeeldheid, zoals we vandaag bij Jakobus horen. Maar wanneer mensen bij God in de leerschool
van de liefde en de dienstbaarheid gaan en tot Hem bidden, worden zij zuiveren
van hart en bewerkers van vrede.
Op 21
september begint de internationale Vredesweek. Bidden wij dat de Evangelische boodschap van
liefde en dienstbaarheid de harten mag raken en ons aanzetten tot vergeving en
vrede.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten